Gouden kansen voor de vakbeweging

Door toedoen van de jarenlange inspanningen van de vakbeweging zijn de werknemers beter beschermd, is bij de meeste bedrijven het beleid socialer geworden en zijn vele misstanden opgelost. Als je daarbij de zaken collectief aanpakt is het resultaat zeker beter dan bij individuele acties mogelijk is.
Dus de vakbeweging heeft in het verleden zeker gefunctioneerd voor zijn leden.

Omdat ik zelf nooit voor een baas heb hoeven werken ben ik ook nooit vakbondslid geweest: zij konden immers toch niets voor mij betekenen.

Dit verhaal is dus deels gebaseerd op gegevens van derden en deels op eigen waarneming, als de vakbeweging actie ondernam.

Een vaak gehoorde klacht bij de aangesloten leden is dat men vaak het gevoel heeft dat de vakbond, als men die individueel nodig heeft, niet thuisgeeft. Het grotere belang – het contact en de afspraken met de werkgever – weegt dan zwaarder.

De vakbeweging heeft veel overeenkomsten met het politieke bedrijf. Het is een regelrechte stammenstrijd, waarbij wordt uitgevochten wie voorzitter mag worden. Voorop staat eigenbelang, de club waartoe men behoort en het veilig stellen van de eigen positie.

Als je zo aan het navelstaren bent, ben je als vakbeweging niet voor je leden bezig. En dat hoort toch eigenlijk de core business te zijn.

Een ander fenomeen waar de vakbonden regelmatig mee te maken hebben is afsplitsing. En dat brengt veel intern gerommel met zich mee.

Teruglopend ledental

Alles bij elkaar is het dan ook niet gek dat het ledenaantal terugloopt. En dat zal alleen nog maar erger worden, als je bedenkt dat het bestaande (50+) ledenbestand zich alleen druk maakt over het behouden van hun rechten en dus niet over de jeugd, vooral niet als het ze geld gaat kosten. De meerderheid is zelfs onverschillig voor het feit dat ze hun eigen kinderen zouden kunnen benadelen.

Dus de jeugd zou wel gek zijn om lid te worden.

Nog een kleine persoonlijke ervaring.

Ik mocht een ondernemingsraad in de kinderopvang begeleiden. Daar had men gesignaleerd dat de directie geld van de stichting naar zich toe trachtte te trekken met de hulp van een notariskantoor en een belastingadviseur. De enige bijdrage in deze kwalijke zaak van de kant van de vakbeweging was het organiseren van een demonstratie in Den Haag en het ronselen van zoveel mogelijk mensen om de bussen vol te krijgen.

Wat is de rol van de vakbond eigenlijk nog, zou je zeggen. Moet die zich dan maar opheffen? Volgens mij niet en dat zal ik uitleggen.

Korte acties en meetbare doelen

De staking in het onderwijs laat zien dat de werknemers een andere vorm van begeleiding nodig hebben. De onderwijsmensen wisten bij hun collega’s een zeer grote bereidheid tot actie voor elkaar te krijgen. Dit alles is via moderne media met beperkte kosten gelukt. En nu hun doel bereikt is, heft de actiegroep zich ook weer op. Dus geen bureaucratisch gedoe.

Dit zal overal veel vaker gebeuren. Dus korte acties en meetbare doelen. Met onder meer het inschakelen van sociale media.

Daar kan de vakbeweging zeker bij helpen, ze heeft tenslotte enorm veel kennis in huis.

Die moeten ze zelf, of met externe hulp, in kaart brengen. De vakbeweging moet vaststellen wat de toegevoegde waarde van deze kennis voor de markt is. En aan al die diensten moeten een prijskaartje hangen, ze moeten deze dienstverlening vermarkten en niet door middel van een abonnement, maar per dienst in rekening brengen

Ik begrijp heus wel dat het personeelsbestand dan drastisch in zal moeten krimpen maar met de aanwezige financiële reserves kunnen ze dat op een fatsoenlijke manier doen.

Hebben ze het lef om deze gouden kansen te pakken? De tijd zal het leren.

Theo van der Werff is Groninger ondernemer en accountant

Column Theo van der Werff in de Gezinsbode
Lees hier het artikel op de website van de Gezinsbode
Door Theo van der Werff. 14 juni 2019
GRONINGEN