10 jan Wet Arbeidsmarkt in (on)balans (deel 2)

Bij het regelen van de Wet Arbeidsongeschiktheid (WAO) en de Wet Algemene Arbeidsongeschiktheid (AAW) in de vorige eeuw dachten we de regelgeving rond arbeidsongeschiktheid van personeel prima geregeld te hebben.

De wet werd ook een groot succes, want er profiteerden meer dan een miljoen mensen van. Waren er dan zoveel zieken en arbeidsongeschikten? Nee dus. Maar de wet leende zich er prima voor om andere problemen op te lossen. Als er bijvoorbeeld ontslag dreigde werd eerst gekeken of hij/zij ook in aanmerking zou kunnen komen voor een AOW uitkering. Want dan had hij/zij recht op een uitkering tot zijn/haar pensioengerechtigde leeftijd. Terwijl een WW uitkering maar een beperkte duur had.

De werknemer blij en de werkgever had geen extra werk omdat hij dan niet hoefde te bewijzen dat de betreffende persoon ontslagen moest worden.
Ook de vakbeweging werkte hier graag aan mee omdat hun leden dan tot hun pensioen garantie hadden op een inkomen. Het kwam zelfs voor dat directeuren van bedrijven die gezondheidsklachten kregen zich lieten afkeuren en zo een inkomen hadden om vervolgens op afstand zonder salaris aan de touwtjes te blijven trekken, terwijl ze zich via dividend lieten betalen voor hun werkzaamheden.

Nog een mooi voorbeeld van hoe de wet legaal misbruikt werd. In Groningen was aan de universiteit een lector werkzaam die daarnaast ook een beroemd schrijver was. De universiteit wilde van hem af. Ze ontdekten dat zijn gehoor niet optimaal functioneerde en middels zijn huisarts en het bestuur van de universiteit werd geregeld dat hij tot zijn 65e een uitkering kreeg. Naast het aanzienlijke bedrag die zijn boeken opbrachten.
Dit werd onbetaalbaar dus er moest iets veranderen.

Met z’n allen – burgers, werkgevers en vakbeweging – hadden wij blijkbaar iets opgetuigd dat weer afgebouwd moet worden. De AAW werd afgeschaft en voor de WAO kwamen nieuwe regelingen die de problemen voor de eerste twee jaren bij de werkgever legde (een standaard werkwijze van de regering: verplaats het probleem naar de lagere overheden of de werkgevers). Door dit alles, wat we met elkaar onbetaalbaar gemaakt hebben, zitten we nu met het probleem dat ZZPers niet meer verzekerd zijn middels de AAW en dat ondernemers opdraaien voor de kosten van hun zieke werknemers, ook al zijn de werkgevers niet schuldig aan de ziekte/het ongeval. Denk aan een blessure bij voetballen of skiën.

Dus we hebben uiteindelijk bij een regeling die goed was, door oneigenlijk gebruik met z’n allen de (on)balans weer groter gemaakt.

Theo van der Werff is Groninger ondernemer en accountant

Column Theo van der Werff in de Gezinsbode
Lees hier het artikel op de website van de Gezinsbode
Door Theo van der Werff. 10 jan 2020
GRONINGEN